Startersgids vertalen

Het vertalen van Ubuntu

Het vertalen van Ubuntu is een van de manieren waarop je kunt helpen om Ubuntu voor zoveel mogelijk mensen toegankelijk te maken. Vertalen is geen gemakkelijke bezigheid. Het is belangrijk de beide talen, in dit geval Engels en Nederlands, goed te beheersen. Vertaler word je niet zomaar even, het is een proces waar elke aspirant-vertaler doorheen moet. Dit waarborgt dat de geleverde vertalingen van optimale kwaliteit zijn.

Hoe meld je je aan?

Stuur een e-mail naar de mailinglijst. Stel jezelf hierin voor, en maak goed duidelijk waarom je graag wilt vertalen. Beschouw dit als een soort sollicitatiebrief en introductie in een, want de leden van het team zullen de mail ook te zien krijgen. Slordig taalgebruik in je mail laat uiteraard een slechte indruk achter. Als je al actief bent als vertaler, vertel dan wat over je vertaalwerk.

Voorbereiding

Voor een lidmaatschap heb je de volgende accounts nodig:
1) een account op Launchpad
2) een account bij onze mailinglijst
3) een nickname op IRC-netwerk Freenode én
4) een actief e-mailadres.
Zie voor meer informatie hierover: Accounts aanmaken en Werken met IRC.

Vervolgens word je uitgenodigd om onze volgende vergadering bij te wonen. Je komt daar meer te weten over ons team en over de leden van het team. Je wordt door andere leden begeleid bij het verkennen van het vertaalsysteem en het vertalen van je eerste pakketten. Naarmate je langer lid bent, krijg je steeds meer verantwoordelijkheid en mag je steeds meer zelfstandig werken.

Wordt er, in overleg met alle leden van het team, besloten dat je voldoet aan onze verwachtingen en we zijn tevreden met je? Gefeliciteerd! Je bent dan lid van het vertaalteam. Vanaf dan worden al jouw vertalingen meteen doorgevoerd, en kun je suggesties van anderen overnemen.

Accounts

1. Vertaalteam-wiki
Een wiki bestaat uit een of meerdere pagina's geschreven in HTML-code. Het idee van een wiki is dat iedereen die er een account heeft wijzigingen kan aanbrengen. Zo kan je bijvoorbeeld vóór elke vergadering punten toevoegen aan de agenda. Hier betreft het een aantal pagina's speciaal bestemd voor het vertaalteam. Je vindt er informatie over de vergaderingen (datum, tijd, agenda, notulen), uitleg over het werken op Launchpad, handige links en vertaaltips.
Inloggen op deze wiki doe je met een Launchpad-account.

2. Mailinglijst
De mailinglijst is een handig hulpmiddel om met elkaar te communiceren. Wil je bijvoorbeeld iets vragen of meedelen aan een ander lid of alle leden van het vertaalteam, stuur dan een e-mailbericht naar ubuntu-l10n-nl@lists.ubuntu.com. Overigens zijn het niet alleen vertaalteamleden die geabonneerd zijn op de mailinglijst.
Om lid te worden of uit te schrijven via internet:

• a) bezoek https://lists.ubuntu.com/mailman/listinfo/ubuntu-l10n-nl of,
  

• b) via e-mail, stuur een bericht met als onderwerp of tekst het woord 'help' naar ubuntu-l10n-nl-request@lists.ubuntu.com.
  

• . 1) Vul het formulier in (e-mailadres, naam, wachtwoord). Als je geen wachtwoord invult, krijg je er een toegestuurd.
  

• . 2) Geef op of je alle mail verzameld van 1 dag in 1 mailbericht (Yes) of losse e-mailberichten (No) wil ontvangen.
  

• . 3) Er wordt een bevestigingsmail gestuurd, om te voorkomen dat iemand anders je inschrijft.

3. IRC
Voor een goede functionering van het team is het noodzakelijk regelmatig contact te hebben. De teamleden vergaderen via IRC, meestal de eerste van de maand vanaf 20:30. Op de hoofdpagina staat vermeld wanneer de volgende vergadering plaatsvindt.

Hoe kom je op IRC:

• 1) Ga naar http://chat.ubuntu-nl.org
  2) Vul je naam in (nickname), druk op start en daarna op connect
  3) Voer het volgende commando uit in het berichtenveld en druk op enter:
  

  • /join #ubuntu-nl-meeting
    

Opmerking: je bent natuurlijk vrij om een ander IRC-programma te gebruiken.

4. Launchpad
Uitleg over het aanmaken van een nieuwe account voor Launchpad vind je op: https://help.launchpad.net/YourAccount/NewAccount.

Werken met Launchpad

Launchpad is een behoorlijk uitgebreid platform. Code, bugs, ideeën, vertalingen en meer zijn er te beheren, maar wij gebruiken alleen de vertaalmogelijkheid.

Om bij de Nederlandse vertalingen te komen

1) Surf naar http://translations.launchpad.net.

2) Klik dan op de laatste Ubuntu-versie in het lijstje onder het zoekvak, genaamd "Translatable Operating Systems".

• Vervolgens wordt een lijst weergegeven van beschikbare talen, met de bijbehorende status. Deze status wordt weergegeven als een gekleurd balkje; de legenda daarvan wordt onder aan de pagina weergegeven (voor Oneiric Ocelot 11.10 kun je ook rechtstreeks surfen naar https://translations.launchpad.net/ubuntu/oneiric/+translations ).
  

3) Klik hier op Dutch (of ga rechtstreeks naar https://translations.launchpad.net/ubuntu/oneiric/+lang/nl ).

• Nu opent een pagina met vertaalbare projecten.
  

4) Door deze weer te openen, kan het vertalen beginnen.

Om alleen een lijst van Ubuntu-documentatie te verkrijgen voor Trusty Tahr 14.04 surf je naar
https://translations.launchpad.net/ubuntu-docs/trusty/
of voor Kubuntu-docs (Ubuntu Oneiric Ocelot 11.10)
https://translations.launchpad.net/kubuntu-docs/oneiric/

Hoe werkt het?

Alleen teamleden die de status van vertaler hebben, kunnen direct vertalingen indienen. Anderen, de aspirant-vertalers, kunnen slechts suggesties indienen. Deze worden dan door een vertaler nagekeken, eventueel gecorrigeerd en ingediend.

Opmerking: vertaal geen upstream-projecten, zoals Gnome, Firefox en KDE. De vertalingen van deze projecten worden geregeld door hun eigen gemeenschap, en niet door Launchpad. Beperk je dus tot het vertalen van Ubuntu-specifieke zaken, zoals aangegeven op de Status-pagina.

• Upstream: Veel software wordt niet door de Ubuntu-gemeenschap gemaakt en/of onderhouden. Enkele voorbeelden zijn Gimp, Gnome en Scribus, deze hebben eigen websites en/of Launchpad-pagina's, inclusief eigen vertalingen. Deze vertalingen worden bij elke nieuwe versie van die software door Ubuntu geïmporteerd, en het is daarom vaak het meest efficiënt om je vertaling niet alleen in te dienen op de Ubuntu-pagina van Launchpad, maar ook bij het project zelf zodat ook daar jouw correcties en vertalingen worden doorgevoerd. Deze komen uiteindelijk in alle distributies, inclusief Ubuntu, terecht die van die software gebruik (zullen) maken.

• Het vergrootglas. Dit knopje opent de bijbehorende string op een aparte pagina, zodat deze gemakkelijk aan anderen getoond kan worden.
• Het overneemknopje. Dit blauwe pijltje neemt de Engelse vertaling over naar de Nederlandse. Handig voor als de vertaling bestaat uit niet-vertaalbare elementen, zoals landen of technische termen.
• De huidige vertaling. Hier wordt de huidige vertaling weergegeven, indien aanwezig. Onder de vertaling worden de reviewer en plaatser vermeld, inclusief een datum. Klik op de vertaling om hem over te nemen. Dit is handig wanneer je een klein gedeelte wilt veranderen.
• De nieuwe vertaling. Hier draait het allemaal om: vul hier de vertaling van het item in. Standaard is dit één regel, maar met het knopje ernaast kun je het uitbreiden tot een groter tekstvak. Wanneer een item een meervoud heeft, zijn er de tekstvelden 0 en 1, voor respectievelijk enkelvoud en meervoud.
• Upstreamvertaling. Wanneer er een upstreamvertaling beschikbaar is, is deze te vinden onder de optie Packaged. Wanneer de vertaling klopt met het Engels, klik deze dan aan!

• Vertaling herzien. Vink dit aan als je de vertaling als suggestie wilt indienen. Andere teamleden kunnen hem dan herzien en goedkeuren, als je zelf niet zeker bent van de vertaling.
  

Opmerking: Het kan voorkomen dat de Nederlandse vertaling langer uitvalt dan de originele Engelse tekst. Dit is niet erg, omdat de meeste vensters waar de tekst in zal verschijnen, zich zo nodig zullen vergroten om de tekst te laten passen.
Een uitzondering hierop zijn echter teksten waar een blauwe "⏎" de zinnen afbreekt. Deze passen doorgaan precies in een terminalvenster en bevatten meestal de hulptekst die verschijnt als je --help achter een opdracht/commando plaatst (voor een voorbeeld, zie: man --help).
Een truc om de breedte van die teksten overeen te laten komen met het origineel is om de oorspronkelijke tekst te kopiëren en in Gedit te plakken. Daaronder plaats je de Nederlandse vertaling en breek je de zinnen op dezelfde breedte af. Tot slot plak je de vertaalde tekst in het gebruikte programma of in Launchpad, en presto!

Wanneer je klaar bent met de pagina, klik je op de knop 'Save & Continue'. Dit kan even duren, want Launchpad is niet erg snel.

TIP: wil je meer dan 10 items per pagina weergeven? Voeg dan "?batch=getal" toe aan de URL, of "&batch=getal" als er al andere URL-argumenten staan. En wil je direct naar een bepaalde string gaan, typ dan in de adresbalk aan het einde ?start=getal (b.v. .....nl/+translate?start=100 om naar string 100 te gaan).

Werken met po-bestanden

Portable object-bestanden (naam.po) bestaan uit twee delen.
In de kop bevinden zich gegevens zoals project-id, aanmaakdatum, de namen van medewerkers, MIME-versie, character set en transfer-encoding. In het tweede deel vind je de vertaaleenheden, dat zijn gepaarde tekenreeksen bestaande uit een Engelse tekenreeks en de vertaling daarvan (indien reeds vertaald).
Voor het vertalen van po-bestanden maken we gebruik van Computer Aided Translation Software, kortweg CAT genoemd. Bij het laden van een po-bestand in een PO-editor zoals Gtranslator (Gnome) of Lokalize (KDE) komt elke Engelse tekenreeks waar je op klikt in een tekstvak te staan. Daaronder bevindt zich een apart tekstvak waarin je de vertaling kunt typen. Er is een sneltoets waarmee je de Engelse tekst kunt kopiëren naar het vertaaltekstvak. Dit is handig wanneer een tekenreeks onvertaald moet blijven. CAT's beschikken over hulpmiddelen zoals vertaalgeheugen, woordenlijst, mogelijkheden voor synchronisatie en samenvoeging, enz.
Het is mogelijk om po-bestanden te downloaden van Launchpad. Dit is alleen zinvol voor vertalers met volledige rechten. Aspirant-vertalers kunnen geen bestanden uploaden naar Launchpad. Wel kunnen zij vertaalde po-bestanden naar hun mentor toesturen die ze vervolgens naar Launchpad kan uploaden.
Zie voor meer uitleg hierover: PO-editors

Vertaaltips

Op de volgende pagina vind je handige tips en links: Vertaaltips en links